Stewart: Çözüm için her türlü çabayı göstermeliyiz

Birleşmiş Milletler Barışı Destekleme Gücü (UNFICYP), adanın barış ve istikrarını koruma çabalarının altmışıncı yılını kutladı. UNFICYP Misyon Şefi Colin Stewart madalya töreninde önemli açıklamalarda bulundu.

Kıbrıs sorununun 60 yıldır çözümsüz kaldığına dikkat çeken UNFICYP Misyon Şefi Stewart, “60 yıl çok uzun bir süre ve her geçen yıl çözüm olasılıkları azalıyor” dedi.

BM Genel Sekreterinin Kıbrıs Kişisel Temsilcisi Maria Angela Holguin Cuellar’ın temaslarına işaret eden Stewart, “Bu son çabamızın başarılı olup olmayacağını bilmiyoruz, ancak hepimiz bunu desteklemek için her türlü çabayı göstermeliyiz” ifadelerini kullandı.

Mevcut fırsatın kaçırılması durumunda bir sonraki şansın olup olmayacağının bilinmediğine vurgu yapan Stewart, “Bir daha böyle yıl dönümlerine tahammül edemeyiz” diye konuştu.

Stewart, BM Barış Gücü’nün, adada barışçıl bir ortamın kurulmasına ve sürdürülmesine yardımcı olmak adına çok kritik bir rol oynadığını da söyledi.

Colin Stewart’ın açıklamasının tam metni şu şekilde:

“Bugün burada, bu önemli ve hüzünlü günümüzde, Birleşmiş Milletlerin bu adada barışı getirme ve koruma çabalarının 60. yılını işaretlemek için Birleşmiş Milletler Korunan Bölgesi’nde hepinizi en içten şekilde karşılamaktan büyük memnuniyet duyuyorum. Bugün burada bulunan birçok kişi, bu son 6 on yılda bu misyonun başarılarına katkıda bulunmuştur.

Bugünün tarihi olarak, 1964 yılında, adadaki etnik toplumlar arasındaki şiddetin artmasıyla tedirgin olan Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, 186 sayılı kararını alarak, adada Birleşmiş Milletler Barışı Koruma Gücü’nün kurulması ve Kıbrıs sorununa bir arabulucunun atanmasının gerekliliğini karara bağlamıştır. 1964 yılının sonunda, Avusturya, Avustralya, Kanada, Danimarka, Finlandiya, İrlanda, Yeni Zelanda, İsveç ve Birleşik Krallık’tan yaklaşık 6,300 barış gücü (asker ve polis), UNFICYP’yi oluşturmuş, adanın çeşitli yerlerinde varlıklarını kurmuş ve gelecek on yıllar için tonunu belirleyecek tarzda tarafsız, titiz ve özenli bir şekilde çalışmalarına başlamıştır.

Altmış yıl sonra, bugüne kadar 43 ülkeden gelen 150,000’den fazla barış gücü – çoğunluğu burada temsil edilmekte – UNFICYP ile görev yapmış ve görevinin yerine getirilmesine katkıda bulunmuştur. Ne yazık ki, 187 barış gücü ve personeli, barış hizmetinde en yüksek fedakarlığı yaparak, hayatlarını kaybetmişlerdir. Onların anısını bugün saygıyla anıyor ve kendi ülkeleri olmayan uzak bir ülkede barışı getirmeye yönelik inanılmaz fedakarlıklarına şükranlarımızı sunuyoruz. Birleşmiş Milletler üye devletlerinin küresel barışa olan bağlılıklarının somut bir kanıtı, Birleşmiş Milletler barış gücü çabalarının bir parçası olarak riske attıkları hayatlarıdır.

Bugün burada, 1964’ten bu yana geriye giden önceki görevlerden yaklaşık 80 eski askerimiz olan 7 ülkeden temsilciler olan Arjantin, Avustralya, Avusturya, Danimarka, Karadağ, İsveç ve Birleşik Krallık’tan gelen eski askerlerle gurur duyuyoruz. Hizmetiniz için size minnettarız, yaptığınız fedakarlıklar için minnettarız ve birçoğunuzun bize katılmak ve bu olayı işaretlememize yardımcı olmak için uzun mesafeler kat etmesi minnettarlık vericidir. UNFICYP ile görev yapmış birkaç nesil personelimizin olması, bu görevin uzun ömrünün bir ölçüsüdür.

Bugünkü UNFICYP, 1964’te görevlendirilen UNFICYP’den oldukça farklıdır. İlk yıllardaki 6,300 asker ve polisten şimdi 920 asker ve polis kaldık, bunun yanında 160 sivil desteklemektedir. Görev uzun zamandır sivil bir liderlik altında yürütülmektedir, ancak bu ilk yıllarda böyle değildi. Askeri personelimiz, görev yaptığımız topluluklarla güçlü çalışma ilişkileri kurarak ve çeşitli etkinliklerde bulunarak, UN polisi ve sivil meslektaşlarıyla entegre bir ekip olarak çalışır. Askeri, polis ve sivil kademelerimiz arasında bugün daha fazla kadın var – bugün aramızda olan birçok eski SRSG’ler, Kuvvet Komutanları ve Üst Düzey Polis Danışmanları da dahil olmak üzere. Gururla söyleyebilirim ki, UNFICYP, cinsiyet kapsayıcılığı konusunda lider Birleşmiş Milletler barışı koruma misyonlarından biridir.

Yıllar boyunca, UNFICYP, adanın her iki tarafının günlük yaşamlarını etkileyen konuların çözümüne katkıda bulunarak, savaşın tekrarlanmasını önleme konusunda kritik bir rol oynamıştır. BM ve taraflar arasında 1989 tarihli BM tarafından kabul edilen Anlaşma, tampon bölgedeki askeri olayların sayısını azaltmada önemli bir rol oynamıştır. Biz sadece ateşkesi izlemekle kalmıyoruz ve askeri statükonun sürdürülmesine katkıda bulunmuyoruz, aynı zamanda hukuk ve düzenin korunmasına da katkıda bulunuyor ve sivillerin tampon bölgede normal faaliyetlerde bulunmalarını yönetiyoruz, bu faaliyetler arasında tampon bölgede tarım da bulunmaktadır. Yaklaşık 27,000 mayının kaldırılması, sivil faaliyetleri mümkün kılmak için bir dönüm noktası olmuştur. 1998’den itibaren UNFICYP, sivil varlığını genişletti ve özellikle 2003’te ilk geçiş noktalarının açılmasından sonra – UNFICYP’nin kolaylaştırdığı – UNFICYP, sivil toplumla ilişki kurmuş ve iki toplumu bir araya getirmek, köprüler kurmak ve toplumlar arasında güveni artırmak için faaliyetler düzenlemiştir. BM Genel Sekreterinin İyi Niyet Misyonu ile birlikte, Güven Artırıcı Önlemler konusunda geniş bir yelpazede faaliyetleri desteklemektedirler.

UNFICYP, adadaki barış ve istikrarı son 50 yıldır başarıyla sürdürmüş ve bu süreden önce birçok canı kurtarmıştır. Ancak bugün, 180 kilometrelik tampon bölgede gerilim var. Her ay, barış güçlerimiz yüzlerce olayı kaydediyor ve bu gerilimlerin kontrolden çıkmadan önce azaltılması için yoğun çaba harcıyorlar.

Askeri ihlallerin doğası da daha sofistike ve tehlikeli hale geldi – askeri bir noktadaki kum torbalarının sayısındaki değişiklikleri kaydettiğimiz yerde, şimdi sofistike gözetleme ekipmanlarının ve önemli yeni askeri altyapının kurulumunu protesto ediyoruz. Son yıllarda ateşkes hatlarının, tampon bölgenin bütünlüğünün ve BM’nin yetkili otoritesinin meydan okunmasında artan bir zorluk da yaşanmaktadır.

Birleşmiş Milletler barış güçleri, adada barışçıl bir ortamın kurulmasına ve sürdürülmesine yardımcı olmada kesinlikle kritik bir rol oynamıştır ve bu elbette kendi başına paha biçilemezdir. Ancak barışı koruma çatışmaları çözmez – nihai çözüm mutlaka siyasi olmalıdır, bu nedenle UNFICYP’nin diğer ana hedefi, Kıbrıs sorununun müzakere edilmiş bir çözümü için koşullar oluşturmaktır. Bu nedenle, 60 yıl sonra, UNFICYP, son zamanlarda yeni bir Kişisel Elçi’nin atanmasıyla güçlendirilen BM Genel Sekreterinin İyi Niyet Misyonu ile el ele çalışmaya devam etmektedir.

Tüm bu yıllar boyunca Birleşmiş Milletlerle hizmet veren herkesi anarak, ne kadar üzücü bir yıl dönümü olduğunu fark ediyoruz. Sadece ölenler için değil – Kıbrıslılar ve barış gücü mensupları – ancak Kıbrıs sorunu, 60 yıl sonra hala çözümsüz kalıyor olması gerçeği için de. 60 yıl çok uzun bir süre ve her geçen yıl bir çözüm olasılıkları azalıyor.

Bu son çabamızın başarılı olup olmayacağını bilmiyoruz, ancak hepimiz – Kıbrıslılar ve uluslararası toplum – bunu desteklemek için her türlü çabayı göstermeliyiz. Çünkü bu mevcut fırsatı kaçırırsak bir sonraki şansın olup olmayacağını bilmiyoruz. Bir daha böyle yıldönümlerine tahammül edemeyiz.”